Η Δημοκρατία υπήρξε το πολίτευμα, το οποίο εγκαθιδρύθηκε σε μεγάλο μέρος της Ηπειρωτικής και Ασιατικής Ελλάδας με επίκεντρο τας Αθήνας από τα τέλη της Αρχαϊκής Εποχής (τέλη 6ου αι.) και διετηρήθη με ενδιάμεσες πολιτειακές ανατροπές στο ενδιάμεσο μέχρι την επικράτηση του Μακεδονικού κράτους του Μεγάλου Αλεξάνδρου (335) διαγράφουσα ένα ιστορικό χρονικό εύρος μικρότερο των δύο αιώνων. Εντός της ιστορικής ανά τις χιλιετηρίδες εξέλιξης του ελληνικού έθνους, η δημοκρατία υπήρξε κατά την αρχαία εποχή ένα ελάχιστης χρονικής διάρκειας πλην όμως αξιοσημείωτης πολιτιστικής σημασίας καθεστώς, το οποίο συνδέει απαράγραφα την ζωή του με την λεγομένη κλασσική περίοδο της Αρχαίας Ελλάδας. Ενταύθα ας παραθέσουμε τον ορισμό της Δημοκρατίας, όπως έχει διατυπωθεί από τον ευρυμαθέστερο φιλόσοφο της αρχαιότητας, τον Αριστοτέλη : «Δημοκρατία παρέκβασις πολιτείας ἐστὶ.»
Και συμπληρώνει λέγων «ἡ δὲ δημοκρατία πρὸς τὸ συμφέρον τὸ τῶν ἀπόρων, πρὸς δὲ τὸ τῷ κοινῷ λυσιτελοῦν δ'οὐκ.». Δηλαδή, η δημοκρατία αποβλέπει στο συμφέρον των φτωχών, όχι προς την κοινή ωφέλεια. Έχοντες άρα κατά νουν την παρεκβατική φύση της δημοκρατίας ας εντοπίσουμε ιστορικά τσύτην την πολιτειακήν εκτροπήν. Ως γνωστόν το πολίτευμα της Μυκηναϊκής περιόδου, όπου εις όλην την Ελλάδα κυριαρχούν οι πολεμόφιλοι Άριοι Αχαιοί είναι η στρατιωτική μοναρχία. Κεφαλή του καθεστώτος θεωρείται ο άναξ, ενώ ζωτικής σημασίας θέση για την λειτουργία της κοινωνίας κατέχει ο πολέμαρχος, ο αποκαλούμενος «λααγέτης». Η κατά την Άρια παράδοση ιεραρχική φύση του κοινωνικοπολιτειακού συστήματος υποδεικνύει την οργάνωση των ατόμων που συναποτελούν την κοινωνία σε διαδοχικές τάξεις κατά φθίνουσαν σειρά εξουσίας, η οποία καθορίζεται από το σύνολο της θρησκευτικής, γαιοκτητικής και πολεμικής δύναμης εκάστου γένους και φατρίας. Η φυλετική οργάνωση εν ταύτη τη περιόδω είναι πολύ έντονη. Στο τέλος του 12ου αιώνος σημειώνονται πολιτειακές αναταράξεις, ο οποίες περιλαμβάνουν δραστική μείωση του πληθυσμού, επιδρομές πολεμικών ναυτικών λαών ανατολικής προέλευσης, εσωτερικές εξεγέρσεις, απώλεια της πολιτικής και οικονομικής δύναμης του Βασιλιά και των Ευγενών καθώς και την περίφημη κάθοδο των Δωριέων. Οι Δωριείς, γνήσιο, πολεμοχαρές Άριο φύλο επελαύνουν στον ελληνικό χώρο υποτάσσοντας όποιον και ό,τι εντύχουν στον διάβα τους. Εγκαθίστανται μαζικώς στην Λακωνία, όπου ιδρύουν την πανθρύλητη αρχαία Σπάρτη, η πολεμική αρετή των ανδρών της οποίας ήταν τα τείχη που την προστάτευαν από τις επιθέσεις των ξένων. Σε αυτόν τον χώρο κατά την αρχαϊκή περίοδο εκτυλίχθηκε το πιο επιτυχημένο πολιτειακό καθεστώς κατά τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, ένα μικτό πολίτευμα που συνάρμοζε την Μοναρχία, την Ολιγαρχία και την Δημοκρατία σε μια εύρυθμη, ομοιογενή και ευνομούμενη πολιτειακή οντότητα, την οποία ο Αριστοτέλης ονόμαζε Πολιτεία. Εις τας Αθήνας, η κοινωνικοπολιτική κατάσταση είχε διαφορετική εξέλιξη. Κατά την διάρκεια της ομηρικής εποχής, η βασιλεία μετετράπη σε αριστοκρατία. Όπως ευστοχώτατα παρατηρεί ο Πλάτων στην Πολιτεία του, η Δημοκρατία αποτελεί το τελευταίο στάδιο της πολιτειακής κατάπτωσης, η οποία προκαλείται από την ανάμιξη των ανωτέρων φυλών με τις κατώτερες. Ούτως μετά την Αριστοκρατία του Χρυσού Γένους, όπου άρχει το άριστον, η ιδέα του αγαθού, την οποία υπηρετούν κατά λογικήν, γεωμετρικήν ιεραρχίαν οι πολίτες διαστρωματωμένοι κατά αξιακήν σειράν σε τάξεις, επέρχεται η τιμοκρατία, το πολίτευμα των τιμών, όπου άρχουν οι δυνατότεροι και δοκιμώτεροι πολίτες βάσει της πολεμικής αρετής και της κατοχής γης και υλικών αγαθών. Ύστερον, η τιμοκρατιά μετακυλά εις ολιγαρχίαν, όπου άρχουν οι ολίγοι κατέχοντες τον πλούτον, χωρίς να επιδεικνύουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την πνευματική και πολιτισμική πρόοδο της κοινωνίας. Από τις αγεφύρωτες αδικίες που έχουν εκκολαφθεί εντός της κοινωνίας ανέρχεται κάποιος φιλόδοξος δημαγωγός δίκην υπερασπιστή του λαού, ο οποίος προσλαμβάνει την εμπιστοσύνη του και καθίσταται κυρίαρχος των πολιτικών πραγμάτων. Έτσι, η τυραννία διαδέχεται την ολιγαρχία. Στο τυραννικό καθεστώς, οι πολίτες που ανέδειξαν τον απόλυτο άρχοντα και εν τω μεταξύ έχουν μετατραπεί εις υπηκόους του, συσσωρεύουν ολοέν και μεγαλύτερη δυσφορία για την άδικη διακυβέρνηση του τυράννου, αποφασίζουν να ανατρέψουν το αυταρχικό του διοικητικό σύστημα και να εγκαθιδρύσουν κατ'αντίδρασιν ένα πολύ χαλαρό και ασύδοτο καθεστώς, στο οποίο τα δικαιώματα και τα καθήκοντα είναι χύδην κατανεμημένα χωρίς αξιολογική ιεράρχηση, την δημοκρατία. Όπως ορθότατα διαγιγνώσκει ο μέγας ιατρός της ψυχής και του νου του ανθρώπινου γένους Πλάτων η υπερβολική δουλεία της τυραννίας γεννά την υπερβολική ελευθερία της δημοκρατίας. Η τελευταία αυτή αποτελεί το έσχατον στάδιον της αποδομήσεως του πολιτισμού ενός έθνους, όπου οι πολίτες έχουν αποστερηθεί πλήρως των κοινών ιδανικών τους και η κοινωνική ιεραρχία έχει ισοπεδωθεί. Πράγματι, κατά την διάρκεια της λαμπρής κατά τα άλλα αρχαϊκής εποχής συνέβησαν όλες οι προαναφερθείσες πολιτικές μεταρρυθμίσεις στην Αθήνα με αποκορύφωμα την διάσπαση των τεσσάρων παραδοσιακών φυλών από τον Κλεισθένη. Ο τελευταίος, ένας αρχαίος δημοκράτης αντιφυλετιστής, αύξησε επίσης τον αριθμό των βουλευτών σε 500, έδωσε απόλυτη εξουσία στην Εκκλησία του Δήμου και θέσπισε τον αντιαριστοκρατικό εξοστρακισμό, με τον οποίο ο Ίππαρχος, ο Ξάνθιππος, ο Αριστείδη, ο Θεμιστοκλής και ο Κίμων είχαν διωχθεί βιαίως από τον δημοκρατικό όχλο των Αθηνών. Και όπως ήταν προβλεπόμενο, πίσω από την προθήκη της δημοκρατίας της κλασσικής εποχής ελλόχευε η αυξανόμενη οικονομική κυριαρχία των Αθηνών σε όλο τον ελληνικό χώρο. Αποδεικνύεται από την αρχαία ήδη εποχή ότι η Δημοκρατία δεν είναι τίποτε άλλο παρά η καλογυαλισμένη και καλοτορνευμένη επιφάνεια μιας τερατώδους λανθάνουσας οικονομικής μηχανής, η οποία βρίσκεται στα χέρια εκείνων οι οποίοι παρακάμπτουν τεχνηέντως τις δημοκρατικές διαδικασίες και αποτελεσματικώς στερούν από τα ανώτερα στρώματα, τα οποία έχουν καταδικάσει στην ισοπεδωτική δημοκρατική ανέχεια, τη δύναμη της αντίδρασης. Kαι βεβαίως δεδομένης της κυκλικής εξέλιξης της ιστορίας, επειδή η Δημοκρατία αποτελεί τον βυθό της πολιτειακής κατάστασης, η πάροδος του χρόνου φέρει στο προσκήνιο της κοινωνικής πολιτικής το αμέσως ανώτερο πολίτευμα, την αυταρχική μοναρχία. Ακριβώς ούτως επεβλήθη ο Μέγας Αλέξανδρος σε μια παρακμάζουσα Αθήνα και στους λοιπούς συμμάχους της. Ενάντια στο αντιφυλετικό πνεύμα της Αθήνας και της υπολοίπου Ελλάδας, πάντοτε βεβαίως με σεβασμό και αναγνώριση απέναντι στα τεράστια επιτεύγματα όλων των ελληνικών πόλεων και φύλων ανεξαρτήτως πολιτεύματος, προτάσσουμε σε κάθε δημοκράτη την περίφημη ρήση του μεγίστου νομοθέτου της Σπάρτης Λυκούργου, ο οποίος εις απαίτησιν ενός πολίτου για εγκαθίδρυση δημοκρατικού πολιτεύματος απήντησε : «Αν θες δημοκρατία εφάρμοσέ την στο σπίτι σου.»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου